Kapary
Już od czasów biblijnych uważano że kapary są afrodyzjakiem. Według medycyny ludowej, jedzenie kaparów może pomóc w leczeniu impotencji u mężczyzn.
Współcześnie w roślinie zidentyfikowano różne flawonoidy min. rutynę. Kapary zawierają najwięcej kwercetyny niż jakiekolwiek inne rośliny. Liście, kwiaty i owoce mogą mieć działanie przeciwnowotworowe, dlatego powinny być często spożywane. Selen, obecne również w wysokich stężeniach w kaparach jest też związany z zapobieganiem pewnym postaciom raka.
W greckiej medycynie ludowej, herbata sporządzona z korzenia i młodych pędy była podawana na reumatyzm. Dioskurydes również spisał instrukcje dotyczące stosowania korzeni, liści i nasion które mają działanie przeciwzapalne. Kora, liście i korzenie mają działanie moczopędne, ochraniają naczynia krwionośne i zmniejszają szkodliwe skutki toksycznych substancji (alkoholu, leków, narkotyków, leków antykoncepcyjnych) chronią przed nimi organizm, a zwłaszcza wątrobę.
Kora zebrana z roślin wiosną lub jesienią była suszona i stosowana w medycynie ludowej w leczeniu dny, hemoroidów i żylaków. Kora jest znana również jako środek przeciwbólowy, w leczeniu zakażeń przewodu pokarmowego. Suszone pąki kwiatowe są używane jako środek przeczyszczający, pobudzający apetyt i zapobiegający zaćmie. Zewnętrznie, stosowane w leczeniu infekcji oczu. Liście, roztarte z małą ilością wody i wcierane w skórę są wykorzystywane do użytku zewnętrznego na ukąszenia owadów i pokrzywkę.
Solone lub marynowane w oliwie, winie, solance z octem, nierozwinięte pąki kwiatowe są popularna przyprawą, im są mniejsze tym ich cena jest wyższa. Są częstym składnikiem w kuchni śródziemnomorskiej, w szczególności cypryjskiej, włoskiej i maltańskiej. Jest to charakterystyczny składnik kuchni włoskiej, zwłaszcza na Sycylii i w południowych Włoszech. Powszechnie stosowane w zimnych sosach, sałatkach, sałatkach z makaronem, na pizzę, kanapki i w sosach do makaronu (np. spaghetti alla puttanesca). Znane są również jako jeden ze składników sosu tatarskiego, często używane w daniach w połączeniu z oliwkami, cebulą, czosnkiem, bazylią lub pomidorami. Czasami zastępuje się nimi oliwki w przybraniu do martini. Kapary powinno się dodawać pod koniec gotowania, zbyt długo smażone lub duszone, tracą swój smak.
Dojrzałe owoce są przygotowane podobnie jak pąki kwiatów i sprzedawane jako przekąska. Marynowane są serwowane głównie jako przystawka w krajach arabskich lub tapas w Hiszpanii. Liście kaparów, które są zwykle trudne do znalezienia poza Grecją, są stosowane szczególnie do sałatek i innych dań. Zwykle są marynowane lub gotowane i konserwowane w słoikach z solanką podobnie jak pąki kaparów. Młode liście, są również dodawane do sałatek po krótkim blanszowaniu. Suszone liście są również stosowane jako substytut podpuszczki w produkcji wysokiej jakości serów. Wysuszone i zmielone kwiaty również stosuje się jako przyprawę, a spopielonymi korzeniami rośliny zastępuje się sól. Niekiedy kapary zastępuje się niedojrzałymi nasionami nasturcji (Tropaeolum majus), nasiona te są jadalne i mają podobny smak.
Wieloletnia, zimozielona, krzewiasta roślina, osiągająca do 1m wysokości, posiada zaokrąglone, mięsiste liście i duże, słodko pachnące, różowo-białe kwiaty, o śr. do 7 cm. Jest znana z jadalnych pączków kwiatowych i owoców często marynowanych i używanych jako przyprawa. Występuje naturalnie w prawie wszystkich krajach śródziemnomorskich, nie wiadomo czy jest rodzima dla tego regionu. Można je spotkać na ścianach zabytkowych rzymskich twierdz, na Ścianie Płaczu, na murach zamku Santa Barbara (Hiszpania). wymagają półsuchego klimatu i średnich rocznych temperatur około 14 ° C, są wrażliwe na mróz. Tolerują gleby piaszczyste, kamieniste lub żwirowe, z niską zawartością materii organicznej. W Polsce mogą być uprawiane jako roślina pokojowa lub szklarniowa, od maja do września mogą rosnąć na zewnątrz. Można je łatwo rozmnażać z nasion zebranych z dojrzałych owoców, sadząc je w przepuszczalnym podłożu. Nasiona kiełkują zwykle od dwóch do czterech tygodni, niekiedy mogą wymagać zimnej stratyfikacji. Sadzonki można też uzyskać, przez ukorzenianie zdrewniałych pędów.
Komentarze