Szukaj
8 reguł świadomej komunikacji,które rozwiążą większość problemów
Nie można się jej nauczyć w szkołach, choć jest jedną z najważniejszych umiejętności życiowych. Nie ma wielu nauczycieli jej uczących, choć każdy jest jej uczniem. Nie ma o niej programów telewizyjnych, choć wszędzie się z niej korzysta. Od jej jakości zależy przetrwanie gatunku i te zwierzęta czy plemiona, które nią lepiej operują, dominują nad pozostałymi.
Przez zdecydowaną większość życia dla zdecydowanej większości ludzi jest nieświadoma oraz zautomatyzowana i nie daje możliwości dokonywania zmian nawyków wyuczonych we wczesnym dzieciństwie. Czy mowa o jedzeniu? O oddychaniu? Nie, o świadomej komunikacji. W tym artykule dowiesz się, jakich zasad przestrzegać, by znacznie zmniejszyć liczbę błędów komunikacyjnych nieświadomie popełnianych przez większość ludzi.
1. Czy to, co mówisz, można zrealizować?
To, co mówisz, musi być możliwe do zrealizowania – oto reguła pierwsza. Jeśli nie, to komunikat werbalny nie może być wykonany. Jeśli usłyszysz: „Zapomnij liczbę 4”, nie jesteś w stanie tego zrobić, bo proces zapominania jest niewykonalny. Taka komenda ma dokładnie odwrotny efekt – osoba, pamiętając, co rzekomo ma zapomnieć, wzmacnia informację, którą rozmówca chciał zlikwidować. Podobnie jest z nagminnym w piaskownicach komentarzem rodziców do dzieci: „Bądź grzeczny” (lub jakikolwiek inny przymiotnik). Czasownik „być” jest niewykonalny, bo nie można „nie być”. Dziecko tego nie zrozumie, co frustruje i je, i rodzica. W zamian sprecyzuj, o co dokładnie chodzi, i upewnij się, że można to zrobić, by fizycznie zaistniał rezultat.
2. Czy to, co mówisz, jest precyzyjnie sformułowane?
„Bądź grzeczny!”, „Zachowuj się!”, „Zmotywuj się!” Wiesz, o co chodzi? Nie – komunikatowi brakuje precyzji, a co za tym idzie – można go rozumieć na zbyt wiele sposobów. To w efekcie prawie na pewno gwarantuje inne niż oczekiwane wykonanie komunikatu. Zamiast „Bądź grzeczny!” powiedz do dziecka dokładnie, czego oczekujesz, np.: „Odłóż zabawkę na półkę z innymi zabawkami”. Zamiast „Zachowuj się!” poproś drugą stronę: „Mów o pół tonu ciszej”. Nie żądaj „zmotywowania się”, bo nie wiadomo, co to oznacza. Zaproponuj, by druga strona wyprostowała się, mówiła głośniej i opowiedziała o sytuacji, w której odczuwa entuzjazm. To, co mówisz, musi być precyzyjnie sformułowane – oto reguła numer dwa.
3. Czy to, co mówisz, jest pozytywnie sformułowane?
Proponujesz komuś coś do picia i pytasz, czy ma ochotę na kawę. Słyszysz, że nie. Proponujesz więc herbatę. Również „nie”. Sok pomarańczowy? „Nie”. Kieliszek wódki? „Nie”. Ile czasu potrzeba, byś się zirytował? Samo negowanie jest reaktywne – odwołuje się do rzeczywistości już istniejącej bez konstruktywnego kreowania przyszłości, co pozostawia rozmówcę bez możliwości rozwiązania problemu. Ma to szczególnie negatywne konsekwencje dla małych dzieci, które słysząc, czego mają nie robić, nie są w stanie wyrobić u siebie proaktywnej postawy szukania rozwiązań. Dodatkowo mózg nie rozpoznaje zaprzeczeń – propozycja, byś nie myślał o różowym słoniu, skończy się fiaskiem, bo to, co usłyszysz (mimo negacji), mózg przetworzy. Następnym razem, gdy ktoś Ci powie, że „nie chce się czepiać, ale…”, to oczywiście czepiać się chce. Zamiast powiedzieć pracownikowi: „Nie mów tak do klienta”, wyjaśnij, jak konkretnie chcesz, by osoba ta się wypowiadała. Reguła numer trzy – to, co mówisz, musi być pozytywnie sformułowane.
4. Czy to, co mówisz, jest komunikatem dla Ciebie czy dla rozmówcy?
„Zrozum to”. „Wiedz, co do Ciebie mówię”. „Poczuj mnie”. Druga strona nie jest w stanie Cię zrozumieć tak, jak chcesz być zrozumiany, bo to może zostać wykonane tylko przez Ciebie. Nikt nie może być odpowiedzialny za procesy mentalne i emocjonalne innej osoby, ponieważ w ostatecznym rozrachunku to Ty decydujesz o tym, co myślisz i czujesz (niezależnie od tego, czy rozmówca jest bodźcem to stymulującym). Druga strona również nie może wiedzieć, o co Ci chodzi, nie może Cię „poczuć” tak, jak chcesz. Może za to zrozumieć Ciebie, tak jak sama to sobie wyobraża, odczuwa, interpretuje, czyli według własnych filtrów poznawczych. Jeśli Ty siebie rozumiesz, wiesz, co chcesz przekazać, i sam siebie czujesz, to przekazanie tego drugiej stronie będzie możliwe. Reguła numer cztery to pamiętanie o tym by wziąć odpowiedzialność za siebie i oddać ją innym.
5. Czy to, co mówisz, jest czytaniem w myślach czy opisem mierzalnych faktów?
„Widzę, że jesteś smutny!” Nie, widzisz łzy lecące z oczu. Kroiłem cebulę.
„Wiem, co za chwilę powiesz!” Nie wiesz, przypominasz sobie jedynie, co w podobnej sytuacji powiedziałem ostatnim razem.
„To zdjęcie mi mówi, że nie byłeś wtedy szczęśliwy”. Nie, zdjęcia nie mówią. To Ty je w taki sposób interpretujesz, a następnie przenosisz tę interpretację na zdjęcie. Jest to błąd atrybucyjny (zdjęcia nie mają możliwości mówienia) i projekcja (uznanie, że to, co sądzimy sami na temat rzeczywistości, sądzi również rozmówca).
Odczytywanie procesów mentalnych w rzeczywistości jest trudne (do dziś psychologia nie znalazła jednoznacznych rozwiązań dotyczących np. języka ciała), a w komunikacji bardziej ograniczonej – w praktyce prawie zawsze niemożliwe (szacuje się, że większość komunikacji e-mailowej jest zniekształcona, czyli odbiór wiadomości jest inny niż intencja, którą kierował się autor).
Opis faktów natomiast ma charakter obiektywny i pomaga uniknąć wielu konfliktów, takich jak np. traktowanie własnego osądu jako obiektywnego opisu rzeczywistości. Błąd ten widać w poniższym przykładzie:
– Wyglądasz na zdenerwowanego.
– Nie jestem.
– Jak to nie, przecież widzę!
Dlatego pamiętaj o piątej regule świadomej komunikacji – opisuj mierzalne fakty zamiast czytać w myślach.
6. Czy to, co mówisz, opisuje, co czujesz, czy atakuje drugą stronę?
Atakowanie rozmówcy zwykle prowadzi do włączenia się u niego mechanizmów obronnych służących do ochrony obrazu siebie. Powiedzenie partnerowi: „Ty mnie nie kochasz!” skończy się prawdopodobnie zaprzeczeniem („Jak to nie, przecież Cię kocham!”), odwetem („Ciągle się mnie czepiasz!”), eskalacją konfliktu („Znowu to samo, ile można wymyślać problemów, których nie ma?”). Zamiast atakowania korzystniej jest mówić o swoich własnych odczuciach, co ma charakter edukacyjny i informacyjny i jest bezpieczne dla integralności rozmówcy. W powyższym przykładzie zamiast „Ty mnie nie kochasz!” efektywniejszym przekazem byłoby: „Wczoraj, gdy powiedziałeś, że źle wyglądam w tej sukience, poczułam smutek”. Jeśli rozmówca powie, że nie to miał na myśli, należy wyjaśnić: „Rozumiem i cieszę się, że miałeś inne intencje. Jednocześnie ja to w taki sposób zrozumiałam. Czy mógłbyś następnym razem powiedzieć to w inny sposób, na przykład…?”. Ta reguła (szósta) zabezpiecza przed występowaniem konfliktów, pamiętaj by opisywać swoje uczucia bez atakowania rozmówcy.
7. Czy to, co mówisz, dotyczy osoby czy jej zachowań?
Mówienie o człowieku jest zawsze zgeneralizowane, a więc uogólnia jednostkowe sytuacje. To poziom oceny – i niezależnie od tego, czy pozytywnej („Jesteś wyjątkowo inteligentny”) czy negatywnej („Jesteś wyjątkowo głupi”) – buduje nieprawdziwy obraz w głowie rozmówcy na jego temat. Nieprawdziwy, bo każdy człowiek ma momenty, gdy zachował się wyjątkowo inteligentnie i wyjątkowo głupio (w zależności od opinii oceniającego, bo nie ma obiektywnych kryteriów inteligencji i głupoty). Ten obraz buduje określone poczucie własnej wartości, a sam komunikat pozornie opisuje rzeczywistość, co uniemożliwia dokonanie zmian. Jeśli ktoś jest rzekomo „głupi”, to nic z tym nie może zrobić. Dlatego znacznie efektywniejsze jest odnoszenie się do zachowań rozmówcy, bo te – w przeciwieństwie do osobowości – łatwo zmienić plus rzadko kiedy bierze się je do siebie. Zamiast „jesteś głupi” powiedz: „Gdy idziesz do klienta, to następnym razem poczytaj więcej na temat tego, czym zajmuje się jego firma”. Zamiast „jesteś mądry” powiedz: „Gdy wczoraj wyraziłeś swoją opinię o tym filmie, zainspirowałeś mnie do jego obejrzenia”. Reguła siódma uczy by mówić o zachowaniach ludzi, a nie o nich samych.
8. Czy to, co mówisz, jest bezpośrednie czy ma ukrytą intencję?
„Kochanie, nie było ładniejszej sukienki?” wcale nie jest pytaniem o dostępność innych sukienek, ale negatywnym komentarzem oceniającym na temat tej konkretnej. Słowa „A jak myślisz, do jasnej cholery?!” nie mają na celu poznania opinii drugiej strony, ale wyrażenie własnej frustracji. Przekazy z podwójnym dnem, w których wypowiedziana treść różni się od prawdziwej intencji mówiącego, zmniejszają zaufanie dorosłego rozmówcy, a przez dzieci nie zostaną zrozumiane. Ponieważ budowanie relacji bez zaufania nie jest możliwe, im bardziej bezpośredni przekaz (z zachowaniem zasad społecznej poprawności i wrażliwości rozmówcy na informacje zwrotne), tym więcej w niej szczerości i łatwości w pozytywnym przyjęciu komunikatu. Stąd też ósma reguła: mówić bezpośrednio co się ma do przekazania.
Wprowadzenie powyższych zasad w życie wymaga systematycznej praktyki. Niektóre z błędów komunikacyjnych (np. mówienie do dzieci czy pracowników, czego nie robić) są tak powszechne, że zyskują status „normy” – mimo swej dysfunkcjonalności. Na szczęście każdą umiejętność można wyćwiczyć, a najlepiej to osiągnąć, skupiając się na jednej technice w ciągu minimum tygodnia. Liczba nieporozumień i konfliktów komunikacyjnych na pewno zostanie zmniejszona. Powodzenia!
/ Mateusz Grzesiak natemat.pl /
natemat.pl
Internet nie zapomina. Pomyśl zanim wrzucisz.
Nieświadomi niebezpieczeństwa rodzice umieszczają tykającą “bombę reputacyjną”
Tego jeszcze w Polsce nie ma i nie było. Ale nadchodzi i nadejdzie. W nastoletnie i dorosłe życie wejdą dzieci, których zdjęcia od maleńkości (łącznie ze skanami USG!) dumni rodzice wrzucają na Facebooka. Przed pierwszą randką ich dziewczyna/chłopak na pewno z radością obejrzą zdjęcia typu “pierwsze siusiu na nocniczku”. Nie mówiąc o kolegach i koleżankach ze szkoły. Internet nie zapomina.
Cudowne zdjęcie.
Zdjęcie, na którym Nevaeh Atkins, przebywając w brzuchu mamy, chwyta swoją wystającą rączką palec lekarza, dokonującego cesarskiego cięcia, stało się medialnym hitem. Wydarzenie miało miejsce w szpitalu niedaleko Phoenix (Arizona, USA).
Niezwykły uścisk dłoni, przekazany dr. Allanowi Sawyerowi, wywołał uśmiech na twarzach wszystkich, którzy przebywali na sali operacyjnej. Zdjęcie zrobił ojciec dziewczynki - Randy Atkins, który tak o tym opowiadał dla telewizji KTVK: „Doktor zawołał mnie i powiedział: „Hej, ona chwyta mój palec”. Pobiegłem tam szybko i zrobiłem zdjęcie. Byłem zachwycony patrząc na nie. To niesamowite zdjęcie”
Narodzenie za pomocą cesarskiego cięcia odbyło się 9 października 2012 r., ale Randy i jego żona Alicia, mieli początkowo wątpliwości, czy upubliczniać zdjęcie. Kiedy zaczęli pokazywać je przyjaciołom, ci byli zachwyceni. Wtedy zdecydowali się pokazać je światu.
Warto dodać, że to co widzimy na zdjęciu, jest fizjologicznym odruchem chwytnym u noworodków, który zanika po 4 miesiącu życia. Jest tak silny, że dziecko mogłoby utrzymać dzięki niemu swój własny ciężar.
Lotos
„Naucz się, jak żyć w świecie, a jednak pozostawać ponad nim i poza jego wpływem. Lotos czyni dokładnie to samo: wyrasta z bagna, ale nie pozostaje pod jego wpływem. Cały ten świat to bagno, a jeśli urodziłeś się w bagnie, musisz nauczyć się w nim żyć. Sposobem na to jest utrzymywanie swoich płatków wysoko, aby bagno nie miało na nie wpływu, ani ich nie dotykało. Oto dlaczego symbolem jogi i medytacji jest lotos.” Śri Swami Rama Zdjęcie: „Naucz się, jak żyć w świecie, a jednak pozostawać ponad nim i poza jego wpływem. Lotos czyni dokładnie to samo: wyrasta z bagna, ale nie pozostaje pod jego wpływem. Cały ten świat to bagno, a jeśli urodziłeś się w bagnie, musisz nauczyć się w nim żyć. Sposobem na to jest utrzymywanie swoich płatków wysoko, aby bagno nie miało na nie wpływu, ani ich nie dotykało. Oto dlaczego symbolem jogi i medytacji jest lotos.”
Śri Swami Rama
Parę słów o zamieszaniu w związku z Ciechanem
Nie, nie będziemy tu nikogo wyzywali od faszystów, bo uważamy to za równie głupie co modne ostatnio używanie terminu „lewak”.
Sprawa dotyczy Marka Jakubiaka, właściciela browaru Ciechan (swoją drogą całkiem dobre piwo – nie przeczymy). Znany ze swojej „patriotycznej” postawy biznesmen bardzo zdenerwował się, kiedy w sieci pojawiło się zdjęcie boksera Dariusza Michalczewskiego z tabliczką: „Jestem sojuszniczką osób LGBT, bo chcę żyć w kraju, w którym moi homoseksualni przyjaciele nie są dyskryminowani”.
Nie siląc się na wyszukaną uszczypliwość, pan Jakubiak zażyczył Michalczewskiemu „mamusi z fujarką zamiast piersi”. Trudno się dziwić, że tego typu wypowiedź, jakiej autorem mógłby być zapijaczony żul z bałuckiej bramy, a nie szanowany biznesmen, oburzyła nie tylko środowiska homoseksualne, ale także i osoby, którym leży na sercu szacunek do bliźniego swego.
Nie czepiamy się tego, że pan Jakubiak nie lubi gejów. Ma do tego prawo (takie samo jak do pogardzania szpinakiem, czy pałania nienawiścią do drzwi balkonowych). Wszakże świat nasz zamieszkują ludzie o różnej światłości umysłu. Na każdy temat wypowiedzieć może się zarówno analfabeta spod budki z piwem, jak i inteligent z Uniwersytetu Jagiellońskiego. To jest właśnie tolerancja. Problem zaczyna się wtedy, gdy ktoś z braku sensownych argumentów zaczyna atakować osobę, z której poglądami się nie zgadza. A to co zrobił pan Jakubiak to sztandarowy przykład mentalności „polskiego wąsa”. Cytując „Dzień świra” : „A pierd#lić taką tolerancję! W ryj dać mogę dać!”.
Na zakończenie: owszem, uważamy, że pan Jakubiak to buc, prostak i zapyziały wafel. Nie zmienia to faktu, że Ciechana byśmy jednak nie wylali... za dobre to piwo, aby tak je marnować.
Świadomość jedzenia, nie trujmy się
Czy wiecie, że nie tylko osoby z celiakią mogą mieć negatywne konsekwencje związane ze spożywaniem glutenu, białka obecnego w pszenicy, życie, orkiszu, kamucie, jęczmieniu oraz wielu innych produktach, które w swoim składzie zawierają to białko lub są nim zanieczyszczone? Nadwrażliwość na gluten jest chorobą o podłożu autoimmunologicznym dotykającą całego organizmu i dziś wiemy, że celiakia jest tylko jedną z wielu form, w jakiej ta nadwrażliwość może się objawić.
Problem dotyczy zdecydowanie większej liczby osób (nawet do 10% społeczeństwa, czyli ok 4 mln osób w Polsce) niż w przypadku celiakii (1% społeczeństwa).
Objawy tego schorzenia dotyczą wielu organów i obejmują:
- uczucie 'mętności umysłu' i letarg po posiłku
- przewlekłe zmęczenie
- wzdęcia
- różnorakie problemy z trawieniem (biegunki, niestrawność, zaparcia)
- wypryski skórne: wysypki, egzemy
- bóle mięśni i stawów
- drętwienie kończyn
- skurcze mięśni
- depresja
- zaburzenia równowagi i inne problemy neurologiczne w tym autyzm czy schizofrenia
- zespół jelita drażliwego
- choroby autoimmunologiczne takie jak łysienie plackowate, zapalenie stawów (w tym łuszczycowe i reumatoidalne), zapalenie skórno-mięśniowe, choroba Hashimoto czy toczeń
- niedobory składników odżywczych
- niska gęstość mineralna kości/osteoporoza
Przy tej okazji zamieszczamy zdjęcia z niedawnego seminarium w Londynie, na którym wykładał dr Tom O'Bryan, wybitny ekspert w dziedzinie nadwrażliwości na gluten, w szczególności w kontekście chorób autoimmunologicznych. W seminarium uczestniczyła Małgorzata Desmond, współzałożycielka naszej fundacji, specjalistka medycyny żywienia.
Jutro napiszemy o tym, jak diagnozować nadwrażliwość na gluten i dlaczego nie warto przechodzić na dietę bezglutenową zanim się nie przebadamy.
Źródła:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3820047/
http://www.bmj.com/content/345/bmj.e7982
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22371218
Zdjęcie:
kłosy pszenicy © Optograph, na licencji Creative Commons (CC-BY-SA-3.0)
‹ pierwsza < 1 2 3 > ostatnia ›